sexta-feira, 27 de julho de 2007

O Grove, Ogrobe ou OGrove, ata para o nome somos raros.

Olas a tod@s:
Interrumpo a política local para respostar a un correo dun lector deste blog referente ao topónimo de Ogrobe.Primeiro grazas por aportar un tema para o blog, ademáis acabo de rematar un libro no que sae o caso do noso topónimo e era un libro moi interesante que me gustaría compartir con vos.
O caso do topónimo da nosa vila é complexo, os últimos estudos da toponimia parece que xa derón coa solución trás atopar unha orixe etimolóxica clara e solvente. Parece ser que o nome da nosa vila estaría en relación cos famosos topónimos co sufixo -briga. Este sufixo provén do indoeuropeo -bhergh e significaría altura, monte, altura fortificada e acepcións similares. Este topónimo está en relación con zonas de poboación de elementos culturais célticos e así o amosan as fontes que os recollen (ademais de en Galiza) na Celtiberia, na Galia, Irlanda e zonas de Xermania. Este sufixo derivou en algunhas formas diferentes entre as que atopamos as formas -be ou -ve. Algúns exemplos son Castrove ( que ademais está demostrado procede de Castro bris/briga) ou Tragove ( do celta tragos, curso de auga. Polo tanto segundo os últimos estudos Ogrobe proviría de okro-bris que significaría CIDADE DO MONTE e polo tanto a forma correcta de escribilo sería Ogrobe, tamén Ogrove pero nunca O Grove. Espero que este artigo sirva para respostar a esta controvertida cuestión, procurei non estenderme moito para que non fose moi pesado pero se tedes algunha dúbida avisade que xa sabedes que resposto.
Aproveito para falarvos dun libro moi bo para achegarse á controvertida cuestión da celticidade de Galiza. A min pareceume moi bo porque ,ademais de ser científico e de reflectir as últimas investigacións sobre o tema, é un libro moi didáctico non só orientado aos profesionais senón a calquera persoa. É un libro de lectura fácil e aborda dunha forma moi ben organizada esta dificil cuestión. Eu non sei cantas veces tiven que respostar a preguntas de amigos e coñecidos coma esta: ¿ entón os que vivían aquí antes dos romanos eran celtas ou que eran? con sempre a mesma resposta: home, é unha cuestión moi complexa como para explicala aquí en cinco minutos. Pois ben con este libro calquera pode achegarse a este anaco de historia tan apasionante e tirar as súas propias conclusións e non fai falta ser un entendido nin un profesional da cuestión. O libro titúlase: A GALICIA CELTA é de Antonio Balboa Salgado e está en edicións Lóstrego. En serio, é dos mellores libros de historia que lin ultimamente.

8 comentários:

Anónimo disse...

Na última versão do Topogal (http://agal-gz.org/modules.php?name=Downloads&d_op=viewdownloaddetails&lid=59&ttitle=TOPOGAL:_A_topon%EDmia_galega_em_galego) a Comissão Linguística da Associaçom Galega da Língua revisou grande parte dos topónimos galegos, entre eles, o de Ogrove.

Uma das respostas que na altura foram dadas sobre a mudança de Ogrobe para Ogrove foi a seguinte:

"Quanto à forma Ogrove, acontece que algum dos expertos consultados nos indicou que na documentaçom medieval
os derivados dos topónimos em -brix após vogal ou consoante líquida costumavam aparecer grafados com <'v'>, mostrando assim uma etapa de fricativizaçom: <'-vre'>: Alcavre, Baralhovre, Ançovre,
Anhovre... Esta seria a grafia que teria chegado provavelmente a nós em condições normais, devendo-se ao betacismo e aos
padrões ortográficos predominantes na
ortografia castelhana imposta posteriormente que se tenha "regressado", pois, à grafia de tipo <-bre>. Evidentemente, este seria o mesmo caso que Ogrove: Ocobrix > Ogobre > Ogovre > Ogrove... A forma com <'v'> poderia ter-se conservado neste caso (El grove / O Grove) por causa de a dissimilaçom ter evitado o grupo <'bre'>, que na ortografia castelhana reclama invariavelmente <'b'>, como sabemos.

Seja como for, ainda que a explicaçom e os testemunhos medievais predominantes a respeito dos derivados de -brix parecem
confirmar tais soluções, aspectos como este, com certeza ainda controvertidos, som os que deverám ser revistos e avaliados pola Comissom Linguística em funçom deste e outros factores, porquanto suponhem uma certa novidade a respeito das soluções geralmente aceitas."

Anónimo disse...

o lóxico e parece ser que o correcto é entón Ogrove?

Escévola disse...

Estaría entre Ogrobe e Ogrove, sendo polo que parece ser máis probable este último. Esto polo que eu teño lido pero Marcos sabe máis disto ca min.

Anónimo disse...

Sei tão pouco, que coloco palavras de outros no meu comentário.

Não vou tanto pelo "correcto" ou "não correcto". A ortografia não é uma ciência (a linguística sim) e a tradição tem muito poder nos casos de onomástica.

Formas como "México" ou "Xerez" são pronunciadas como "Méjico" e "Jerez" mas escritas 'à forma antiga', porque aceitar câmbios no próprio nome não é tão fácil.

Porém, penso que Ogrove ainda não tem uma forma fixada nem estandardizada: formas como O Grove, Ogrobe, Grobe, etc. aparecem por todos os lados, e só pessoas ou colectivos individualmente têm tomada uma decisão.

Talvez este seja um momento (outro) favorável à reflexão sobre o topónimo, à difusão da sua origem, e ao debate sobre como nos chamamos.

Anónimo disse...

Levo anos batallando co que creo unico tipo que escrebe Ogrove que é Xan Caneda, e agora vai resultar que él ten a razón,cando se entere disto, aos que lle temos comido a ourella, vainola comer el a nós.

Anónimo disse...

Fai uns anos e por razons do meu traballo, tiven que realizar un curso. A materia era impartida por un membro da Comisión de Toponimía que entre outros asuntos había tido que ditaminar sobre o caso de Ogrobe. Diante da miña pregunta sobre a decisión que había tomado a citada Comisión para dar como oficial o nome de O Grove, tivo que recoñecer diante d@s 25 alumnos que nos atopabamos naquel curso, que a decisión había sido política dado que non hab´´ia ningunha razon para non adoptar a formar mais normal de Ogrobe - Ogrove - que era a que avalaban todos os estudos dos que dispoñía a citada comisión. A maiores, nos indicou que o caso de Ogrobe era igual o de Agolada (antes La Golada) é que neste caso non tiveran presions de ningun tipo para adoptar a toponimia correcta de Agolada.

Anónimo disse...

Não vejo nenhuma razão para que, no caso de que se reconhecesse "Ogrove" como forma 'recomendada', muitos dos que sempre usaram outra forma (Ogrobe, O Grove...) passem a escrever Ogrove.

Unicamente orgulho pessoal, mas isso já é outro conto.

Anónimo disse...

Jeje, ahora vai ser divertido ver si os autenticos do bnj escriben "ogrove". No mo quero perder, sobre todo despois de despotricar contra todo dios que non era puro.